Đắk Nông phấn đấu xây dựng và phát triển Đô thị thông minh, nâng cao năng lực cạnh tranh, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân
Phát triển đô thị thông minh (ĐTTM) đã trở thành xu thế bắt buộc và tất yếu ở các thành phố trong nước và quốc tế.
ĐTTM là đô thị có sự kết hợp giữa khoa học, công nghệ và chính sách để cải thiện chất lượng cộng đồng; là một phương thức xây dựng và quản lý đô thị tiên tiến trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và đã được khẳng định tại Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Gần đây, chủ trương phát triển đô thị thông minh lại được khẳng định thêm một lần nữa tại Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
ĐTTM là sự kết hợp giữa công nghệ, hệ thống quản trị công, chính sách để đạt được sự phát triển về kinh tế, môi trường và xã hội. ĐTTM là đô thị dùng công nghệ mang tính đổi mới, sáng tạo để giải quyết những vấn đề phát sinh trong đời sống kinh tế, xã hội, mang lại cuộc sống tốt hơn cho cư dân đô thị. Dưới sự tác động của khoa học công nghệ, các vấn đề về ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu và gần đây nhất là đại dịch Covid-19, ĐTTM đã trở thành phương thức, mục tiêu phát triển của các đô thị hiện đại. Tỉnh Đắk Nông cũng không nằm ngoài xu thế đó.
Trước bối cảnh và xu thế phát triển của ĐTTM ở trong nước và quốc tế, tỉnh Đắk Nông đã ban hành các văn bản như:
- Nghị quyết số 09-NQ-TU ngày 01/11/2021 của Tỉnh uỷ về chuyển đổi số tỉnh Đắk Nông đến năm 2025, định hướng đến năm 2030;
- Chương trình số 57-CTr/TU ngày 08/4/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư;
- Quyết định số 1775/QĐ-UBND ngày 01/12/2020 của UBND tỉnh phê duyệt Kiến trúc chính quyền điện tử tỉnh Đắk Nông, phiên bản 2.0;
- Quyết định số 940/QĐ-UBND ngày 30/6/2020 của UBND tỉnh về việc ban hành Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 50/NQ-CP ngày 17/4/2020 của Chính phủ và Chương trình số 57-CTr/TU ngày 08/4/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư;
- Quyết định số 570/QĐ-UBND ngày 21/3/2022 của UBND tỉnh về ban hành Kế hoạch triển khai Nghị quyết số 09-NQ-TU ngày 01/11/2021 của Tỉnh uỷ về chuyển đổi số tỉnh Đắk Nông đến năm 2025, định hướng đến năm 2030;
- Quyết định số 204/QĐ-UBND ngày 25/01/2022 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Kiến trúc ICT phát triển Đô thị thông minh tỉnh Đắk Nông, phiên bản 1.0.
- Quyết định số 1153/QĐ-UBND ngày 18/7/2022 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Đề án phát triển đô thị thông minh tỉnh Đắk Nông đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Phát triển ĐTTM mang lại nhiều lợi ích như quản lý đô thị tinh gọn thông qua các hệ thống thông tin quản lý các lĩnh vực hạ tầng dịch vụ chủ yếu của đô thị được số hoá, liên thông, chia sẻ dữ liệu giữa các ngành; tăng cường sự tham gia của người dân nhằm nâng cao năng lực dự báo, hiệu quả, hiệu lực quản lý của chính quyền địa phương cấp cơ sở đến cấp tỉnh. Qua đó, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh và của các sở, ngành, địa phương; xây dựng hạ tầng thông tin số an toàn, khuyến khích cung cấp dữ liệu mở để thúc đẩy các hoạt động khởi nghiệp, đổi mới, sáng tạo, giúp doanh nghiệp giảm chi phí, mở rộng cơ hội hợp tác kinh doanh trong nền kinh tế số. Đến năm 2025, tỉnh Đắk Nông phấn đấu tiếp cận được các đô thị thông minh trên phạm vi toàn quốc trên một số lĩnh vực thiết yếu như y tế, giáo dục, an ninh trật tự… Thành phố Gia Nghĩa và huyện Đắk Mil cung cấp đầy đủ các dịch vụ thông minh, tiện ích thiết yếu phục vụ chính quyền và người dân.
Nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân thông qua ứng dụng công nghệ để hỗ trợ giải quyết kịp thời, hiệu quả các vấn đề được người dân quân tâm như: giao thông, môi trường, an ninh trật tự, y tế, giáo dục, an toàn thực phẩm… Triển khai các dịch vụ công nhanh chóng, thuận tiện, đảm bảo mọi người dân đều được hưởng thụ các dịch vụ công một cách nhanh và tiết kiệm nhất trên cơ sở hạ tầng số toàn diện. Qua đó, nâng cao sự hài lòng của người dân với chính quyền. Tỉnh Đắk Nông phấn đấu đến năm 2025 sẽ xây dựng và triển khai Trung tâm giám sát, điều hành thông minh của tỉnh (Trung tâm IOC), tại Thành phố Gia Nghĩa (OC) và huyện Đắk Mil để tập trung để tập trung quản lý, giám sát, theo dõi các lĩnh vực chiếu sáng, giao thông, an ninh trật tự, quản lý đô thị, nông nghiệp, môi trường, y tế, giáo dục.. Triển khai dịch vụ phản ánh hiện trường giúp người dân có thể phản ánh trực tiếp các vấn đề của xã hội đến cơ quan quản lý.
Phát triển ĐTTM luôn phải đi liền với bảo vệ môi trường; xây dựng các hệ thống giám sát, cảnh báo trực tuyến về môi trường như: nước, không khí, chất thải, tiếng ồn… Xây dựng các hệ thống thu thập, phân tích dữ liệu môi trường, phục vụ nâng cao năng lực dự báo, phòng chống, ứng phó khẩn cấp và phòng chống biến đổi khí hậu.
Việc xây dựng và phát triển ĐTTM tỉnh Đắk Nông trong giai đoạn hiện nay là hết sức cần thiết và phù hợp với chủ trương, định hướng của Đảng, Chính phủ và hướng dẫn của bộ, ngành trung ương trong bối cảnh nước ta đang đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số quốc gia, phù hợp với định hướng chuyển đổi số của tỉnh Đắk Nông để thúc đẩy phát triển hài hoà các trụ cột của chuyển đổi số (chính quyền số, kinh tế số, xã hội số) và ĐTTM (quy hoạch thông minh, hạ tầng ITC, phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị thông minh và các dịch vụ, tiện ích ĐTTM). Triển khai ĐTTM vừa là cơ hội để tỉnh phát huy tối đa các nguồn lực, vừa là thách thức trong quá trình phát triển đô thị trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0, giúp quảng bá, truyền thông hình ảnh của tỉnh, hướng tới tăng trưởng xanh, phát triển bền vững. Hơn hết, phát triển ĐTTM để phục vụ người dân, mang lại các tiện ích cho người dân, nâng cao chất lượng sống của người dân bằng hệ thống công nghệ thông tin hiện đại.
Hiện nay, người dân mới chỉ sử dụng một số dịch vụ cơ bản như: Dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4 do CQĐT cấp; dịch vụ báo chỉ số điện qua SMS; dịch vụ thu tiền điện, nước qua ứng dụng ngân hàng… Xây dựng và phát triển ĐTTM tại Đắk Nông cần lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm. Đây là những đối tượng trực tiếp thụ hưởng dịch vụ ĐTTM của tỉnh. Do vậy, người dân, doanh nghiệp cần phải được tham gia ngay từ đầu trong quá trình phát triển ĐTTM của tỉnh. Đặc biệt, cần tích cực tuyên truyền, hướng dẫn để người dân, doanh nghiệp hiểu và chủ động tham gia xây dựng, phát triển, đánh giá ĐTTM của tỉnh./.
Nguyễn Thị Nhàn