Nhận thức rõ vị trí, vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác giám sát của Đảng trong xây dựng và chỉnh đốn Đảng, cấp ủy, UBKT các cấp đã chủ động phân công ủy viên UBKT trực tiếp theo dõi, nắm tình hình địa bàn để thực hiện chức năng giám sát thường xuyên. Đồng thời, cử cán bộ kiểm tra tham dự các hội nghị sơ kết, tổng kết ở các địa phương, đơn vị để nghiên cứu báo cáo, nắm tình hình và thông qua các nguồn thông tin đại chúng, báo chí, qua tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và HĐND hoặc qua đơn thư khiếu nại, tố cáo để nắm bắt tình hình lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện ở các địa phương đơn vị.

Kết quả, từ đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025, UBKT các cấp đã tham mưu giúp cấp ủy xây dựng chương trình, kế hoạch và tổ chức thực hiện giám sát chuyên đề 2.085 đảng viên và 334 tổ chức đảng; trong đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy giám sát 03 tổ chức đảng và 03 đảng viên. Song song đo, UBKT các cấp giám sát đối với 131 đảng viên và 233 đảng viên. Qua kết quả giám sát cấp ủy, UBKT các cấp đã phát hiện 02 tổ chức đảng và 02 đảng viên, có khuyết điểm, vi phạm phải  chuyển sang kiểm tra dấu hiệu vi phạm và đã xem xét, kết luận xử lý theo quy định.

Nội dung giám sát chuyên đề của cấp ủy và UBKT các cấp tập trung vào việc thực hiện nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận của Đảng và pháp luật Nhà nước; thực hiện nguyên tắc sinh hoạt Đảng và thực hiện nhiệm vụ của người cán bộ, đảng viên; việc khắc phục tồn tại, hạn chế sau kiểm điểm theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI); việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh…

Thông qua giám sát chuyên đề đã kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh, cảnh báo và kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc những đối tượng được giám sát, góp phần giáo dục đội ngũ cán bộ, đảng viên nâng cao phẩm chất chính trị, nghiệp vụ chuyên môn, bản lĩnh công tác, gương mẫu giữ gìn phẩm chất, đạo đức, lối sống, thực hiện và hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, xây dựng cơ quan đơn vị trong sạch, vững mạnh, đoàn kết, thống nhất. Đồng thời, nêu cao tinh thần, trách nhiệm của cấp ủy các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ này.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, vẫn còn một số cấp ủy và người đứng đầu coi nhẹ công tác giám sát của Đảng dẫn đến việc xác định, lựa chọn nội dung xây dựng chương trình, kế hoạch dàn trải; chất lượng, hiệu quả các cuộc giám sát chưa cao; việc thực hiện quy trình giám sát lúng túng, vẫn còn nhầm lẫn với công tác kiểm tra, nhất là cấp cơ sở; việc phối hợp giữa hoạt động giám sát của cấp ủy, UBKT các cấp với các cơ quan chức năng giám sát còn nhiều hạn chế và thiếu đồng bộ. Những hạn chế, khuyết điểm này phần nào đã ảnh hưởng đến kết quả xây dựng và chỉnh đốn Đảng.

Từ những kết quả đạt được trong công tác giám sát chuyên đề từ đầu nhiệm kỷ 2020 – 2025 và những tồn tại, hạn chế của cấp ủy, UBKT các cấp trong Đảng bộ tỉnh, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm như sau:

 Thứ nhất, nâng cao nhận thức đúng, đầy đủ về vị trí, vai trò, ý nghĩa, tác dụng và tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát nói chung và giám sát chuyên đề nói riêng. Nhiệm vụ quan trọng đầu tiên là các tổ chức đảng cần phải nâng cao nhận thức cho các tổ chức đảng và cán bộ đảng viên, làm cho mọi cán bộ đảng viên trong Đảng bộ ý thức được trách nhiệm của mình đối với giám sát, thường xuyên coi trọng và chủ động tiến hành giám sát theo chức năng, nhiệm vụ được phân công. Đồng thời, phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị và nhân dân trong việc giám sát đối với tổ chức đảng và đảng viên. Thực hiện đồng bộ giữa công tác kiểm tra với công tác giám sát; trong đó giám sát phải mở rộng, kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm nhằm kịp thời phát hiện những nhân tố mới để phát huy, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm ngay từ khi mới manh nha, chủ động ngăn chặn, phòng ngừa vi phạm.

Thứ hai, chủ động nắm chắc tình hình hoạt động của tổ chức đảng và đảng viên thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, đơn thư tố cáo, dư luận phản ánh của nhân dân; thường xuyên phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với các cơ quan có liên quan trong việc thu thập thông tin, phục vụ cho công tác giám sát. Gắn giám sát tập thể cấp ủy, tổ chức đảng với giám sát cá nhân người đứng đầu cấp ủy địa phương, đơn vị.

Thứ ba, Ủy ban kiểm tra phải chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện nhiệm vụ giám sát chuyên đề có nội dung toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, xác định rõ nội dung, đối tượng, thời gian, tiến độ thực hiện; phân công trách nhiệm cho đoàn, tổ và từng cá nhân triển khai, tổ chức thực hiện giám sát đúng theo chương trình, kế hoạch đã đề ra. Trong quá trình giám sát, phải làm tốt công tác tư tưởng để đối tượng được giám sát tự giác nhận thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm (nếu có). Tiến hành khảo sát, nắm tình hình, làm việc với tổ chức, cá nhân có liên quan để có cơ sở nhận xét, đánh giá kết quả giám sát bảo đảm chính xác, khách quan. Trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện nhiệm vụ giám sát, Ủy ban kiểm tra phải bám vào quy chế làm việc của Ủy ban kiểm tra cấp mình và tiến hành theo quy trình giám sát chuyên đề. Ủy ban kiểm tra cấp trên quan tâm chỉ đạo, dôn đốc Ủy ban kiểm tra cấp dưới thực hiện nhiệm vụ giám sát trong từng thời gian. Sau giám sát, phải thường xuyên đôn đốc, theo dõi việc thực hiện thông báo kết quả giám sát, để việc giám sát thực sự có hiệu quả. Thường xuyên củng cố, kiện toàn bộ máy Ủy ban kiểm tra và đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp, đáp ứng tương xứng với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.

Thứ tư,  kết hợp chặt chẽ giữa giám sát của cấp ủy, UBKT các cấp với giám sát của các cơ quan chức năng và giám sát của nhân dân để từng bước phòng ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi những khuyết điểm, vi phạm xảy ra trong tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ đảng viên từ khi mới manh nha; góp phần đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự chuyển biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; tệ quan liêu, tham nhũng, lợi ích nhóm và các biểu hiện tiêu cực khác, xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh thành tốt nghị quyết các cấp đề ra./.

Đường Hồng Thắng