Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến việc giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên. Người coi đạo đức là cái gốc của người cách mạng. Trong tác phẩm Đường Cách mệnh (1927), Nguyễn Ái Quốc đặt lên hàng đầu 23 tiêu chí về tư cách một người cách mệnh, trong đó những điểm: “Cần kiệm, Cả quyết sửa lỗi mình, Không hiếu danh, Không kiêu ngạo, Nói thì phải làm, Hy sinh, Ít lòng tham muốn về vật chất” đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Trong Thư gửi Ủy ban nhân dân các cấp (1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra những lỗi lầm mà một số cán bộ, công chức đã phạm phải, như: Trái phép, Cậy thế, Hủ hóa, Tư túng, Chia rẽ, Kiêu ngạo, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Chính phủ và niềm tin của nhân dân. Trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc (1947), Hồ Chí Minh nêu rõ về Tư cách và đạo đức cách mạng, trước hết nhấn mạnh Tư cách của Đảng chân chính cách mạng với 12 điều. Nội dung đạo đức cách mạng được Người phân tích sâu sắc trong năm điều: Nhân, Nghĩa, Trí, Dũng, Liêm. Trong Di chúc, Người căn dặn: “Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”[1].

Có thể khẳng định, xây dựng Đảng về đạo đức, thực chất là xây dựng văn hóa Đảng. Văn hóa đó có mặt trong mọi lĩnh vực liên quan đến hoạt động của Đảng, đến từng đảng viên - nhân tố đóng vai trò nền tảng cho mọi hoạt động của Đảng. Do vậy xây dựng văn hóa Đảng nhất thiết phải quan tâm xây dựng đội ngũ đảng viên của Đảng, bởi cán bộ, đảng viên có đạo đức trong sáng thì tư tưởng chính trị sẽ trong sáng, tổ chức của Đảng sẽ đoàn kết, vững mạnh; làm cho mỗi đảng viên luôn tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân, tự giác tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, thực sự là tấm gương sáng trước quần chúng, trước tập thể cơ quan, đơn vị mình…

Thấm nhuần đạo đức Hồ Chí Minh và những chỉ dẫn của Người, Đảng Cộng sản Việt Nam trong quá trình lãnh đạo cách mạng luôn đề cao đạo đức cách mạng, chú trọng giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên. Trong công cuộc đổi mới, do tác động bởi mặt trái của kinh tế thị trường và chính sách mở cửa, những tiêu cực nảy sinh, phát triển trong đời sống xã hội và trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Tháng 01-1994, Đảng xác định tham nhũng, lãng phí là một trong bốn nguy cơ lớn. Ngày 26-6-1992, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết số 03-NQ/TW, “Về một số nhiệm vụ đổi mới và chỉnh đốn Đảng”, nêu rõ: “Xây dựng đạo đức cách mạng và lối sống lành mạnh của cán bộ, đảng viên trong điều kiện kinh tế thị trường và mở rộng giao lưu quốc tế. Cán bộ, đảng viên phải đặt lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân lên trước hết. Nêu cao tinh thần yêu nước, ý chí tự lực tự cường, gương mẫu trong lao động, cần kiệm xây dựng và bảo vệ đất nước, làm cho dân giàu nước mạnh; giữ gìn, phát huy truyền thống và bản sắc tốt đẹp của dân tộc”[2].

Vấn đề xây dựng Đảng về đạo đức càng trở nên bức thiết khi một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” như Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI (tháng 01-2012) và Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII (tháng 10-2016) đã thẳng thắn đánh giá. Đại hội XII của Đảng (tháng 01-2016) đặt nhiệm vụ xây dựng Đảng về đạo đức ngang với xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức, “Kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, lối sống cơ hội, thực dụng, bè phái, “lợi ích nhóm”, nói không đi đôi với làm”[3]. Theo đó, Đảng đã đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng gắn liền với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo tinh thần Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15-5-2016, của Bộ Chính trị, “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Có thể thấy, công tác xây dựng Đảng về đạo đức đã góp phần đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Thực hành xây dựng đảng về đạo đức ở Khoa Xây dựng Đảng

Xác định việc xây dựng Đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh có vai trò quan trọng đối với việc củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của TCCSĐ và đội ngũ đảng viên, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Đảng bộ Trường Chính trị tỉnh đã quan tâm chỉ đạo công tác xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Việc lãnh đạo công tác xây dựng Đảng được triển khai đồng bộ trên các mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và cán bộ. Trong đó, trọng tâm là thực hiện nghiêm Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị gắn với việc thực hiện Nghị quyết hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, XII, XIII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, qua đó thúc đẩy việc tự giác nêu gương của cán bộ, đảng viên, người đứng đầu; kiềm chế, ngăn chặn tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; tích cực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa.

Chi bộ khoa xây dựng Đảng có 07 đảng viên, trong đó 06 đảng viên là giảng viên và 01 đồng chí Phó Hiệu trưởng sinh hoạt Đảng tại chi bộ, 100% là đảng viên chính thức. Về trình độ lý luận chính trị: cao cấp 03 đ/c, trung cấp 04 đ/c. Về trình độ chuyên môn: Thạc sĩ: 05 đ/c; cử nhân: 02 đ/c (trong đó có 02 đ/c đang học cao học). Có thể nói, tất cả đảng viên của chi bộ đều là giảng viên đã được đào tạo cơ bản về trình độ lý luận chính trị và nghiệp vụ chuyên môn. Vì vậy rất thuận lợi cho việc học tập nâng cao trình độ nhận thức chính trị, nắm bắt và thực hiện các Nghị quyết của Đảng cũng như thực hiện nhiệm vụ chuyên môn.

Mỗi Đảng viên luôn xác định việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh chính là nhiệm vụ trọng tâm trong tu dưỡng, rèn luyện về đạo đức. Hàng năm, chi bộ đã quán triệt và hướng dẫn để cán bộ, đảng viên đăng ký chủ đề học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh sát hợp với nhiệm vụ chính trị, vị trí việc làm của mỗi cán bộ đảng viên. Trên cơ sở đó mỗi cán bộ, đảng viên đề ra phương hướng và các giải pháp cụ thể, phấn đấu rèn luyện từng mặt, tạo sự chuyển biến từ học tập đến làm theo và thực hành nêu gương. Cùng với đó, hàng tháng, kết hợp với sinh hoạt định kỳ của Chi bộ đánh giá kết quả phấn đấu và thực hiện việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, theo chủ đề đã đăng ký để đánh giá những tiêu chuẩn đạt được, chưa đạt được, những tồn tại yếu kém đối với tập thể và cá nhân đảng viên để từ đó có những biện pháp cụ thể. Đồng thời, chi bộ cũng xây dựng được những gương điển hình tiên tiến trong việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Đảng viên chi bộ quyết đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, lối sống cơ hội, thực dụng, bè phái, “lợi ích nhóm”, “nói không đi đôi với làm”. Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ tư, khóa XII đã chỉ rõ 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, Đảng bộ tỉnh cụ thể hóa thành 85 biểu hiện. Do đó, trong sinh hoạt chi bộ, luôn thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân, nâng cao tính tự phê bình và phê bình; tăng cường công kiểm tra, giám sát đảng viên về thi hành điều lệ Đảng theo kế hoach từ đầu năm.

Luôn xây dựng và thực hiện tốt các quy định để phát huy vai trò gương mẫu trong rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống, phong cách, tác phong, lề lối làm việc.

Mỗi đảng viên trong chi bộ luôn thực hành gương mẫu trong đạo đức, lối sống, thực sự “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”, ra sức phục vụ lợi ích chung. Đồng thời, luôn đề cao vai trò gương mẫu, nêu gương sáng về phẩm chất, đạo đức, trí tuệ, văn hóa trong lãnh đạo và thực hiện nhiệm vụ chính trị của Nhà trường. Đặc biệt, xây dựng và thực hiện các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, bởi đạo đức nghề nghiệp là phẩm chất cốt lõi quan trọng hàng đầu đối với nhà giáo, là nền tảng, động lực thôi thúc trách nhiệm, nhiệt huyết để mỗi giảng viên phấn đấu hoàn thành sự nghiệp vẻ vang của mình, xứng danh với nghề cao quý mà xã hội tôn vinh.

Khẳng định rằng, xây dựng Đảng về đạo đức là trách nhiệm của toàn Đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên; đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng học tập, rèn luyện đạo đức, nêu cao tính tiên phong, gương mẫu để Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh; phải chuyển từ ý thức đạo đức sang hành động đạo đức, không chỉ với nỗ lực tự giác, trách nhiệm của từng người mà còn phải nêu cao vai trò, trách nhiệm của tổ chức, của những người lãnh đạo trong xây dựng Đảng.

Cẩm Trang