Một số kết quả trong thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh Đắk Nông
Tỉnh Đắk Nông có 40 thành phần dân tộc cùng sinh sống, dân số toàn tỉnh trên 677.600 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trên 215 nghìn người, chiếm 31,73%; có 03 dân tộc thiểu số tại chỗ gồm: M’Nông, Mạ và Ê Đê với gần 75 nghìn người, chiếm 11,05% dân số toàn tỉnh; có 7 xã biên giới của 4 huyện giáp tỉnh Mondulkiri - Vương quốc Campuchia với tổng chiều dài đường biên giới trên 141km.
Nhận thức rõ vị trí, vai trò, quan điểm, chủ trương của Đảng về chính sách dân tộc, thời gian qua các cấp ủy đảng, chính quyền trên địa bàn tỉnh Đắk Nông đã luôn ưu tiên dành nhiều nguồn lực để thực hiện các chính sách liên quan đến đồng bào DTTS như: Hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nhà ở cho các hộ đồng bào dân DTTS; Hỗ trợ học sinh, sinh viên DTTS thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo; Hỗ trợ lãi suất đối với hộ gia đình đồng bào DTTS tại chỗ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; Chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào DTTS; Đề án Bồi dưỡng kiến thức dân tộc đối với cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn 2018 - 2025; Công tác kết nghĩa giữa các cơ quan Đảng, chính quyền, đoàn thể, các tổ chức kinh tế, lực lượng vũ trang đối với bon, buôn đồng bào DTTS tại chỗ (năm 2023 đã có 87 cơ quan, đơn vị tổ chức hoạt động kết nghĩa với 79 bon, buôn đồng bào dân tộc thiểu số). Các cơ quan kết nghĩa hỗ trợ phát triển sản xuất cho 438 hộ tổ chức 13 mô hình sản xuất, với kinh phí trên 1 tỷ đồng.
Nhờ thực hiện đồng bộ những chính sách dân tộc, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh Đắk Nông ổn định, đời sống kinh tế của đồng bào DTTS có nhiều khởi sắc. Nhiều hộ gia đình đồng bào DTTS được hỗ trợ vay vốn ưu đãi theo diện khó khăn, đặc biệt khó khăn để phát triển sản xuất, chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi góp phần tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần (năm 2023, đã giải ngân 2.695 lượt hộ nghèo, 2.112 lượt hộ cận nghèo vay vốn, tổng dư nợ của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh là hơn 4.200 tỷ đồng); công tác chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân được chú trọng, bình quân 8,1 bác sĩ/vạn dân, đáp ứng cơ bản nhu cầu khám chữa bệnh cho đồng bào DTTS, đối với những hộ nghèo được cấp phát thẻ bảo hiểm y tế, được khám, chữa bệnh miễn phí; các dịch bệnh sốt rét, bạch hầu được khống chế. Toàn tỉnh có 47.493 lượt người là đồng bào DTTS sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn được cấp thẻ bảo hiểm y tế, với tổng kinh phí hỗ trợ trên 9,5 tỷ đồng.
Với việc thực hiện tốt 3 chương trình mục tiêu quốc gia: xây dựng nông thôn mới; phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi; xóa đói giảm nghèo bền vững, các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội về hạ tầng, thu nhập, y tế, giáo dục, văn hoá, giảm nghèo... của tỉnh đã có sự chuyển biến tích cực.
|
Đồng bào DTTS là hộ nghèo được các ủy, chính quyền quan tâm, hỗ trợ làm nhà ở. |
Tại đợt rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2021 (theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021 - 2025), tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh là 11,19%; năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh giảm xuống còn 7,97% (giảm 3,22% so với năm 2021). Đến cuối năm 2023, hộ nghèo chung toàn tỉnh giảm xuống còn hơn 5,1%; hộ nghèo dân tộc thiểu số còn 13,2%, riêng hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ còn 16%. Kết quả giảm nghèo chung của tỉnh đạt 2,79 % (kế hoạch 3%) và giảm nghèo dân tộc thiểu số tại chỗ đạt 8,1% (kế hoạch 5%). Mặc dù tỷ lệ giảm nghèo chung của tỉnh chưa đạt chỉ tiêu đề ra, nhưng vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII đề ra. Năm 2023, Đắk Nông là tỉnh đứng đầu khu vực Tây Nguyên về công tác giảm nghèo.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh còn cao; tình hình an ninh nông thôn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất ổn định; nguồn nhân lực là người DTTS còn thiếu và yếu; một số chương trình, chính sách dân tộc còn khó khăn, bất cập. Những hạn chế, khó khăn bất cập trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa thật đầy đủ về vị trí, vai trò, mục đích của chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước; nhiều hộ đồng bào DTTS chưa chủ động, nỗ lực phấn đấu vươn lên thoát nghèo, còn tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào sự giúp đỡ của Đảng, Nhà nước và cộng đồng.
Thời gian tới, để tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác giảm nghèo bền vững, phấn đấu mỗi năm tỷ lệ hộ nghèo chung toàn tỉnh giảm từ 3% trở lên; hộ nghèo đồng bào DTTS tại chỗ giảm từ 5% trở lên theo chuẩn nghèo đa chiều. Để thực hiện tốt những chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh Đắk Nông, góp phần thay đổi diện mạo đời sống cho đồng bào DTTS, các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và Nhân dân về vị trí, vai trò, mục đích của công tác dân tộc và chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước, thực hiện chính sách dân tộc trên cơ sở nguyên tắc “bảo đảm các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển” vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của từng dân tộc. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và thực hiện có hiệu quả các đề án, dự án, chương trình chính sách dân tộc địa bàn tỉnh. Hằng năm, mở các lớp tập huấn về kỹ thuật chăn nuôi, canh tác trồng, chăm sóc các loại cây, con trong sản xuất nông nghiệp; đồng thời, hỗ trợ người dân chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện thực tế, tiềm năng, thế mạnh của địa phương theo hướng phát triển bền vững. Phát huy vai trò, uy tín của già làng, trưởng bản trong công tác tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, khuyên răn con cháu không tin, không nghe, không đi theo kẻ xấu gây mất trật tự, an ninh chính trị tại địa phương nơi cư trú; động viên con cháu chăm lo phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng.
Nguyễn Bình