Nhìn lại 15 năm thực hiện Nghị quyết số 16-NQ/TW ngày 01/8/2007 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X)
Công tác tư tưởng, lý luận là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đảng, là mặt công tác thường xuyên, quan trọng của Đảng; góp phần quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, làm cho hệ tư tưởng của Đảng, của giai cấp công nhân, lí tưởng xã hội chủ nghĩa, những giá trị tốt đẹp trong truyền thống văn hoá dân tộc, những tinh hoa văn hoá thế giới chiếm vị trí chủ đạo trong đời sống tinh thần của xã hội.
Trước vai trò quan trọng, tính thực tiễn của công tác tư tưởng, lý luận, báo chí, ngày 01/8/2007 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá X) đã ban hành Nghị quyết số 16-NQ/TW về công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới; từng bước chỉ đạo, định hướng và tạo điều kiện cho hoạt động nghiên cứu lý luận phát triển; thể hiện vai trò đi trước, mở đường của công tác tư tưởng, lý luận, báo chí trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Qua 15 năm triển khai thực hiện Nghị quyết, nhìn chung, công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trên địa bàn tỉnh Đắk Nông đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần tích cực vào thành tựu phát triển chung của tỉnh. Cấp ủy, chính quyền các cấp đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thường xuyên, liên tục Nghị quyết gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của các địa phương, cơ quan, đơn vị và các chỉ thị, nghị quyết của Đảng liên quan đến công tác chính trị tư tưởng, lý luận, báo chí.
Phương thức tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng thường xuyên đổi mới theo hướng gắn lý luận với thực tiễn, vận dụng thực tiễn để tăng tính thuyết phục làm sáng tỏ, những giá trị khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện hiện nay. Việc tổ chức học tập, quán triệt chỉ thị, nghị quyết của Đảng có sự đổi mới, hình thức tổ chức học tập ngày càng đa dạng, phong phú, chất lượng ngày một nâng lên. Thông qua các phương thức tuyên truyền sát cơ sở, sát thực tiễn, đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp đã kịp thời cung cấp thông tin, định hướng dư luận xã hội tạo sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Với tinh thần đổi mới nội dung, phương pháp thực hiện, thông qua nhiều kênh thông tin từ cơ sở, các cơ quan làm công tác tư tưởng đã nắm bắt, đánh giá và dự báo tình hình tư tưởng, dư luận xã hội; các địa phương, cơ quan, đơn vị thực hiện cơ chế tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân; thành lập mạng lưới cộng tác viên dư luận xã hội; tiếp nhận và xử lý thông tin dư luận xã hội một cách kịp thời, có chọn lọc, xác minh thông tin. Kết quả nghiên cứu, nắm bắt dư luận xã hội giúp Ban Thường vụ Tỉnh ủy có nhiều thông tin trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện các Nghị quyết, kết luận, quy định về xây dựng Đảng được đặc biệt coi trọng. Nhiều cấp ủy đảng có sự chủ động, sáng tạo trong việc tổ chức các hình thức tuyên truyền, cổ vũ, động viên nhân dân; các nhân tố mới, điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt được nhân rộng trong toàn xã hội . Đưa nội dung học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác vào sinh hoạt đảng, đoàn thể thường kỳ, xây dựng các chủ đề học tập ngắn gọn, dễ nhớ, dễ “làm theo” và đảm bảo phù hợp với từng đối tượng. thực hiện một cách nghiêm túc, tạo động lực trong việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị ở các địa phương, cơ quan, đơn vị.
Cùng với công tác tư tưởng, trong những năm qua, công tác giáo dục lý luận chính trị và tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận ở các cấp, các ngành trong tỉnh cũng được chú trọng. Chất lượng công tác giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị ở Trường Chính trị tỉnh, các trung tâm chính trị huyện, thành phố được nâng cao. Phương pháp giảng dạy lý luận chính trị được cải tiến, đổi mới theo hướng linh hoạt hơn; chú trọng phương pháp đối thoại giữa người dạy và người học, quản lý khâu tự học, tự nghiên cứu, qua đó phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. Các lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức cho cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp và cán bộ, đảng viên ở cơ sở đã cập nhật kiến thức, kỹ năng, nghiệp vụ mới, vừa bổ sung kiến thức vừa giải đáp những vấn đề thực tiễn mới đặt ra, góp phần nâng cao nhận thức, năng lực, trình độ nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở.
Công tác chỉ đạo, định hướng, quản lý hoạt động báo chí có sự thay đổi phù hợp với từng giai đoạn. Phương thức chỉ đạo, định hướng, quản lý báo chí được thực hiện trên tinh thần nâng cao chất lượng thông tin hai chiều giữa các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí với các cơ quan báo chí; kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm. Duy trì và liên tục đổi mới nội dung hoạt động giao ban báo chí, họp báo định kỳ. Tại các cuộc họp giao ban báo chí định kỳ, chú ý tăng cường việc cung cấp thông tin, chỉ đạo định hướng thông tin; đồng thời đánh giá, uốn nắn, chấn chỉnh kịp thời những hạn chế, khiếm khuyết trong hoạt động báo chí, truyền thông. Chủ động mời các cơ quan, đơn vị, địa phương dự giao ban, cùng trao đổi, cung cấp thông tin cho báo chí.
Các cơ quan báo chí trong tỉnh cũng thường xuyên phát hiện, cổ vũ, nhân rộng những điển hình tiên tiến, các mô hình mới, cách làm hay trên các lĩnh vực. Đội ngũ những người làm báo của tỉnh luôn ý thức nâng cao trình độ mọi mặt, giữ gìn phẩm chất đạo đức của người làm báo, nỗ lực thực hiện nhiệm vụ được giao, góp phần cùng cơ quan báo chí làm tốt chức năng, nhiệm vụ cao quý của mình.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tư tưởng, lý luận, báo chí trong những năm qua vẫn còn nhiều hạn chế, khó khăn như: Việc nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với những vấn đề phức tạp, nhạy cảm có lúc, có nơi, có thời điểm chưa thật sự kịp thời. Công tác lý luận vẫn chủ yếu tập trung vào hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, chưa chú trọng đến hoạt động tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận. Công tác quy hoạch phát triển các loại hình truyền thông chưa theo kịp xu thế truyền thông số; việc quản lý hoạt động của cơ quan đại diện, phóng viên thường trú báo chí ngoài tỉnh và xử lý thông tin không đúng sự thật trên báo chí, nhất là báo điện tử, và trên mạng xã hội đôi lúc còn lúng túng; các cơ quan chức năng có lúc còn thiếu chủ động trong việc định hướng, cung cấp thông tin; thông tin tích cực, chính thống có lúc, có nơi chưa chiếm được thế thượng phong so với các thông tin sai trái, bịa đặt, vu cáo, phản động trên mạng xã hội, internet.
Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng, lý luận, báo chí trong giai đoạn hiện nay, các cấp, các ngành cần thực hiện tốt một số nội dung, như: Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên, đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ; công tác chính trị, tư tưởng của các tổ chức cơ sở đảng cần phải thực hiện kịp thời, sâu sát, tránh hình thức; việc nắm tình hình và định hướng tư tưởng cán bộ, đảng viên, phải kịp thời và chủ động. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, nhận thức chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống cho đội ngũ cán bộ, đảng viên gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tiếp tục đổi mới phương thức chỉ đạo, quản lý, phát triển hệ thống báo chí - truyền thông, đặc biệt là các phương tiện truyền thông trên nền tảng Internet. Tăng cường khả năng cung cấp thông tin, dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội của báo chí và các phương tiện truyền thông cơ sở. Đầu tư nguồn lực nguồn lực, cơ sở vật chất và các các phương tiện kỹ thuật cho công tác tư tưởng, lý luận, báo chí theo hướng hiện đại, đáp ứng yêu cầu trong điều kiện hội nhập quốc tế.
Phan Thị Hải