Những ngày Tháng Tám lịch sử cách đây 79 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhân dân cả nước đồng loạt vùng dậy, tiến hành tổng khởi nghĩa, giành chính quyền. Từ ngày 14 đến ngày 18/8/1945, cuộc tổng khởi nghĩa nổ ra giành được thắng lợi ở nông thôn đồng bằng Bắc Bộ, đại bộ phận miền Trung, một phần miền Nam và ở các thị xã: Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Hội An, Quảng Nam… Ngày 19/8/1945, khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi ở Hà Nội. Ngày 23/8/1945, khởi nghĩa thắng lợi ở Huế, Bắc Cạn, Hòa Bình, Hải Phòng, Hà Đông, Quảng Bình, Quảng Trị, Bình Định, Gia Lai, Bạc Liêu… Ngày 25/8/1945, khởi nghĩa thắng lợi ở Sài Gòn - Gia Định, Kon Tum, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Trà Vinh, Biên Hòa, Tây Ninh, Bến Tre,… Ở Côn Đảo, Đảng bộ nhà tù Côn Đảo đã lãnh đạo các chiến sĩ cách mạng bị giam cầm nổi dậy giành chính quyền. Hòa chung trong dòng chảy của cách mạng cả nước, từ ngày 23-28/8/1945, đồng bào các dân tộc ở Đắk Nông đã vùng lên với tinh thần quật khởi, đoàn kết một lòng, cùng cả nước làm nên cách mạng Tháng Tám vĩ đại, trong đó: tại Đắk Mil (bao gồm các huyện Krông Nô, Đắk Mil, Đắk Song, một phần huyện Cư Jút ngày nay) ngày 23/8 đại diện Mặt trận Việt Minh huyện tuyên bố xóa bỏ chính quyền tay sai bù nhìn, thành lập Ủy ban Cách mạng lâm thời huyện; ở huyện Đắk R’Lấp và Tuy Đức ngày nay, Nhân dân các buôn khu vực Ngã Ba ranh giới nổi dậy tham gia mít tinh lớn tại buôn Bu Prăng, do đồng chí Nguyễn Trọng Ba tổ chức chào cờ đỏ sao vàng và ảnh Bác Hồ, mừng cách mạng thành công, sau đó lần lượt mít tinh, thành lập chính quyền cách mạng ở các tổng, đập phá tượng đài Hăngrimet và dựng bia kỷ niệm N'Trang Lơng tại Ngã Ba ranh giới; đến 28/8, được sự hỗ trợ của Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Lâm Viên (Lâm Đồng ngày nay), địa bàn huyện Đắk Nông (thành phố Gia Nghĩa và huyện Đắk Glong ngày nay) tổng khởi nghĩa giành thắng lợi.

Ngày 19-8-1945, Tổng khởi nghĩa ở Hà Nội, các lực lượng quần chúng cách mạng đánh chiếm Bắc Bộ Phủ (Ảnh tư liệu)

Ngay sau Cách mạng Tháng Tám thành công, ngày 02/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy”.

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công là thắng lợi vĩ đại đầu tiên của Nhân dân ta từ khi có Đảng, mở ra bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Từ đây, đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; Nhân dân ta là người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình, đoàn kết một lòng xây dựng và phát triển đất nước ngày càng giàu mạnh. Ðây không chỉ là mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc Việt Nam, mà còn là sự kiện mang tầm vóc thời đại, cổ vũ các dân tộc thuộc địa, Nhân dân bị áp bức, bóc lột trên thế giới vùng lên đấu tranh giành độc lập, dân chủ và tiến bộ xã hội. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là thắng lợi của tinh thần yêu nước và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo đúng đắn, tài tình của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Đồng thời để lại cho chúng ta nhiều bài học quý giá, nhất là bài học về phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, bài học về tinh thần tự lực, tự cường, bài học về nắm thời cơ...

Những yếu tố ấy luôn được phát huy cao độ trong mỗi giai đoạn lịch sử, góp phần vào thành công của các cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, là nguồn lực nội sinh to lớn để dựng xây đất nước, từng bước hội nhập quốc tế và vững vàng trên con đường đổi mới. Nước ta từ một nước nông nghiệp lạc hậu, nghèo nàn, quy mô nền kinh tế nhỏ bé, GDP những năm đầu đổi mới chỉ đạt 26,3 tỷ USD, sau gần 40 năm, năm 2023 quy mô nền kinh tế Việt Nam đạt 430 tỷ USD, GDP bình quân đầu người đạt mức 4.300 USD, tăng 58 lần so với những năm đầu đổi mới; Việt Nam trở thành một nền kinh tế có mức độ hội nhập toàn cầu khi trở thành đối tác thương mại lớn thứ 22 toàn cầu, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2023 đạt gần 700 tỷ USD, đạt mức đầu tư cao nhất của Việt Nam từ trước đến nay. Cùng với cả nước, tỉnh Đắk Nông sau 20 năm tái lập, được sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Trung ương, cùng sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh, kinh tế - xã hội của tỉnh đã đạt được những kết quả quan trọng, thực hiện đạt mục tiêu “thoát ra khỏi tình trạng của một tỉnh nghèo, chưa phát triển”, quy mô và tiềm lực của nền kinh tế được nâng lên, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa, xã hội, y tế có bước phát triển. An sinh xã hội cơ bản được đảm bảo, đời sống của Nhân dân tiếp tục được cải thiện; chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng - an ninh được giữ vững; quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế được mở rộng.

Phát huy tinh thần và những giá trị của Cách mạng tháng Tám trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay, chúng ta cần tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt một số nhiệm vụ quan trọng: Kiên định mục tiêu, lí tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, sẵn sàng đập tan mọi âm mưu và hành động phá hoại của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân; tranh thủ thời cơ thuận lợi, chủ động khắc phục khó khăn, đẩy nhanh phát triển kinh tế - xã hội, góp phần đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa như mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, phấn đấu xây dựng Đắk Nông trở thành “Tỉnh mạnh - Dân giàu - Thiên nhiên tươi đẹp - Xã hội nghĩa tình”.

Phạm Lục