Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn khẳng định công lao to lớn của các thương binh, liệt sĩ và người có công với đất nước, Người nhấn mạnh: “Máu đào của các liệt sĩ ấy đã làm cho lá cờ cách mạng thêm đỏ chói. Sự hy sinh anh dũng của các liệt sĩ đã chuẩn bị cho đất nước ta nở hoa độc lập, kết quả tự do. Nhân dân ta đời đời ghi nhớ công ơn các liệt sĩ”[1]. Cho nên, đối với “những người con trung hiếu ấy, Chính phủ và đồng bào phải báo đáp thế nào cho xứng đáng”[2]. Rõ ràng, việc khẳng định công lao to lớn của các thương binh, liệt sĩ, cũng như chia sẻ đau thương, mất mát đối với thân nhân gia đình họ chính là nét nhân văn trong tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh và cũng là nét văn hóa truyền thống, là đạo lý tốt đẹp, là bổn phận, trách nhiệm và tình thương yêu đồng chí, đồng bào của mỗi người dân Việt Nam.

Ưu đãi người có công với cách mạng là một chính sách lớn của Đảng, Nhà nước ta

Kế thừa, phát huy truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, 75 năm qua, chính sách ưu đãi người có công với cách mạng luôn được Đảng và Nhà nước ta quan tâm. Các chính sách ưu đãi đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công đã không ngừng phát triển, đổi mới và hoàn thiện, trở thành một hệ thống chính sách ưu đãi lớn của Đảng và Nhà nước ta.

Qua các kỳ Đại hội, Đảng ta luôn bổ sung, hoàn thiện chủ trương, đường lối nhằm huy động mọi nguồn lực xã hội, phát huy vai trò trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội chăm lo đời sống cho thương binh, gia đình liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng. Văn kiện Đại hội XIII khẳng định: “Hoàn thiện và thực hiện tốt luật pháp, chính sách đối với người có công trên cơ sở nguồn lực của Nhà nước và xã hội, bảo đảm người có công và gia đình có mức sống từ trung bình khá trở lên trong địa bàn cư trú. Cân đối ngân sách để tiếp tục thực hiện việc nâng mức trợ cấp xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công, giải quyết căn bản chính sách đối với người có công; nâng cấp các công trình “đền ơn đáp nghĩa””[3].

Hiện thực hóa chủ trương của Đảng, hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về ưu đãi người có công đã được ghi trong Hiến pháp và được chế định thành các văn bản, như Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, Pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam Anh hùng” cùng nhiều chính sách ưu đãi khác. Cùng với đó, chế độ, chính sách đối với người có công được mở rộng về đối tượng thụ hưởng với mức trợ cấp được nâng lên hằng năm theo điều kiện kinh tế của đất nước, đặc biệt là vấn đề giải quyết hồ sơ tồn đọng đề nghị xác nhận thương binh, liệt sĩ tại các địa phương đã được giải quyết căn bản.

Để làm giàu thêm truyền thống, đạo lý tốt đẹp ấy, các cơ quan chức năng, ban, ngành từ Trung ương đến địa phương đã luôn chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng cho thế hệ trẻ về truyền thống cách mạng, lòng yêu nước và sự tri ân những hy sinh, cống hiến của lớp lớp thế hệ cha anh đối với Tổ quốc. Cùng với đó, những việc làm thiết thực, công tác chăm sóc người có công đã trở thành hoạt động thường xuyên, sâu rộng và ngày một đổi mới trong các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội, các đoàn thể và mọi tầng lớp nhân dân tại các địa phương. Nhiều hoạt động thiết thực được tổ chức như: đi thăm, tặng quà cho các thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ; trao tặng, hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà tình nghĩa, nhà tình thương, sổ tiết kiệm tình nghĩa, chăm sóc thương, bệnh binh nặng, tổ chức thăm hỏi, tặng quà, phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng; thực hiện quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”; dâng hương tại các nghĩa trang liệt sĩ, các khu di tích lịch sử, cách mạng, các hoạt động về nguồn; nhiều chương trình nghệ thuật tri ân các anh hùng, liệt sĩ… đã có sức lan tỏa lớn.

Đắk Nông chăm lo đời sống người có công, gia đình chính sách

Xác định chăm lo cho người có công, gia đình chính sách không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ mà còn là nghĩa cử cao đẹp của thế hệ hôm nay đối với những người đã hi sinh hoặc để lại một phần xương máu nơi chiến trường vì độc lập dân tộc. Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2020-2025 xác định năm bài học kinh nghiệm, trong đó bài học thứ tư là: “Coi trọng việc kết hợp chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế với tập trung giải quyết các vấn đề an sinh xã hội,…thực hiện tốt chính sách với người có công, gia đình chính sách”[4].

Những năm qua, các cấp chính quyền trong tỉnh Đắk Nông luôn quan tâm giải quyết kịp thời các chế độ đối với người có công; tuyên truyền, vận động các tổ chức chính trị xã hội, doanh nghiệp, nhà hảo tâm và cán bộ công nhân viên chức tích cực quan tâm, chia sẻ, động viên bằng cả vật chất và tinh thần đối với người có công, gia đình chính sách trên địa bàn tỉnh. Tăng cường công tác phối hợp rà soát đối tượng người có công, những người còn hồ sơ chưa hoàn chỉnh để đề nghị các cấp có thẩm quyền xem xét, công nhận. Đẩy mạnh các phong trào đền ơn đáp nghĩa dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng mạng lại hiệu quả thiết thực, như: Vận động Quỹ đền ơn đáp nghĩa, chăm sóc phụng dưỡng suốt đời các Mẹ Việt Nam anh hùng, hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa…

Hiện nay, “toàn tỉnh có hơn 14.000 hồ sơ người có công với cách mạng và thân nhân được hưởng chế độ ưu đãi một lần và hàng tháng, trong đó có 2.987 người đang hưởng trợ cấp hàng tháng. Toàn tỉnh có 2.297 người là con của người có công với cách mạng được giải quyết chế độ ưu đãi giáo dục - đào tạo; 824 thân nhân liệt sĩ hưởng chế độ thờ cúng liệt sĩ, có 1.272 thân nhân người có công với cách mạng được giải quyết chế độ mai táng phí; 81 thương binh, con đẻ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học được trang cấp dụng cụ chỉnh hình; 100% người có công với cách mạng và thân nhân được cấp thẻ bảo hiểm y tế theo quy định”[5].

Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân chụp ảnh lưu niệm với  Đoàn đại biểu người có công với cách mạng tỉnh Đắk Nông, tháng 6/2022 tại Phủ Chủ tịch (Ảnh:Internet)

Về cơ bản, đời sống của các đối tượng chính sách tương đối ổn định, tỉnh đã “xây dựng và trao tặng 77 căn Nhà tình nghĩa, 08 căn sửa chữa với số tiền 5 tỷ 620 triệu đồng cho các gia đình chính sách có công với cách mạng. 100% các Mẹ VNAH còn sống đã được nhận phụng dưỡng suốt đời, với mức trợ cấp mỗi tháng từ 300.000 đồng đến trên 800.000 đồng. Đa số các Thương binh, bệnh binh có tỷ lệ mất sức lao động 81% trở lên đều cố gắng vươn lên cải thiện và ổn định cuộc sống, phát triển sản xuất, kinh doanh dịch vụ làm giàu chính đáng với phương châm “Tàn nhưng không phế””[6]…

Có thể khẳng định, thực hiện tốt chính sách ưu đãi đối với người có công vừa là tình cảm thiêng liêng, trách nhiệm cao cả của hệ thống chính trị và toàn dân, sự đùm bọc, giúp đỡ của nhân dân, tình nghĩa thuỷ chung của những người đồng đội, với những chương trình thiện nguyện, với các phong trào và các hoạt động cụ thể thường ngày... đã làm vơi đi nỗi đau, sự mất mát của chiến tranh, góp phần giúp những thương bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng ngày một ổn định cuộc sống, đem đến cho mỗi người sự sẻ chia, đồng cảm, tạo sự yên ổn về vật chất, vui vẻ về tinh thần để tham gia các hoạt động ích lợi cho xã hội. Đó vừa là yếu tố bảo đảm thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và chế độ.

Cẩm Trang