Nhìn chung, đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức của tỉnh Đắk Nông có trình độ, năng lực, kỹ năng cơ bản đáp ứng các yêu cầu về vị trí việc làm và sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong tình hình mới.  Hầu hết cán bộ lãnh đạo, đảng viên, công chức, viên chức có năng lực phẩm chất, uy tín, có tư duy đổi mới, có năng lực hoạch định đường lối, chính sách và lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện; chưa có biểu hiện rõ ràng về việc né tránh, đùn đẩy, làm việc cầm chừng, sợ trách nhiệm không dám làm trong đội ngũ cán bộ, công chức, đảng viên.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số ít cán bộ, công chức, viên chức có tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, chưa chủ động tham mưu, đề xuất trong thực hiện nhiệm vụ được giao; một số công việc giải quyết còn chậm so với thời gian quy định. Công tác đánh giá cán bộ, công chức, viên chức của một số cơ quan, đơn vị còn tình trạng nể nang, ngại va chạm, tinh thần tự phê bình và phê bình chưa cao. Nhất là đối với cấp huyện, cấp xã, qua báo cáo có tình trạng nêu trên và thường xảy ra ở các lĩnh vực quản lý đất đai (giải quyết thủ tục hành chính về đất đai, giải phóng mặt bằng), tài nguyên môi trường, quản lý đô thị, đầu tư xây dựng cơ bản (quản lý trật tự xây dựng, công tác thẩm định, giải ngân vốn đầu tư công), các dịch vụ trực tiếp liên quan đến người dân và doanh nghiệp.

Như vậy, tình trạng né tránh, đùn đẩy, làm việc cầm chừng, sợ chịu trách
nhiệm, không dám làm trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức có ở một số ít
cán bộ, công chức, ở một số lĩnh vực, tồn tại ở nhiều biểu hiện khác nhau, những
biểu hiện rất khó nhận dạng, phát hiện, nó nằm trong ý thức của cán bộ, công chức,
không biểu hiện ra bên ngoài. Những biểu hiện, hành vi này, phần nào ảnh hưởng đến hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ của cấp ủy, chính quyền, hệ thống chính trị địa phương; ảnh hưởng đến vai trò, uy tín của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức; ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích của các đối tượng là tổ chức và cá nhân liên quan. Sâu xa hơn nó ảnh hưởng đến vai trò, uy tín của tổ chức đảng, chính quyền, hệ thống chính trị, cán bộ, đảng viên ở địa phương. Về mặt xã hội, tình trạng trên khiến cho việc giải quyết công việc chính đáng của người dân, của doanh nghiệp bị trì trệ, kéo dài, tạo ra điểm nghẽn cho sự phát triển. Từ đó làm giảm hiệu lực, hiệu quả trong công tác chỉ đạo, điều hành của chính quyền các cấp và ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, cản trở sự phát triển của tỉnh; làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước. Về bản thân cán bộ, công chức, viên chức nó tạo thành tâm lý ỷ lại, dựa dẫm và hình thành một bộ phận cán bộ không đào sâu nghiên cứu, tổng hợp xử lý theo quy định, không vì lợi ích chung, thấy đúng không dám bảo vệ, thấy sai không dám đấu tranh, có biểu hiện thờ ơ, vô cảm với trách nhiệm được giao và trách nhiệm với nhân dân, làm cho công việc bị trì trệ, dậm chân tại chỗ, kéo theo trình độ, năng lực công tác của cán bộ không được nâng lên. Trong khi đó, người năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, dám đấu tranh đôi khi lại bị hiểu sai, thậm chí rất dễ bị quy chụp và xử lý trách nhiệm. Đây là thực trạng rất đáng lo ngại, tác động tiêu cực đến hoạt động công vụ. Đặc biệt, nếu người đứng đầu tổ chức, cơ quan, đơn vị sợ trách nhiệm sẽ làm cho cấp dưới thuộc quyền thiếu niềm tin, thiếu năng nổ, thiếu nhiệt huyết, làm việc cầm chừng, không muốn cống hiến, bởi họ có tham mưu, đề xuất, hiến kế những ý tưởng, cách làm mới, sáng tạo, đột phá cũng không được người lãnh đạo, quản lý của mình ghi nhận, ra quyết định triển khai trên thực tế.

 Nhằm  chấn chỉnh, khắc phục tình trạng né tránh, đùn đẩy, làm việc cầm chừng, sợ trách nhiệm không dám làm của cán bộ, đảng viên công chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp;

Một là, hoàn thiện thể chế, pháp luật, cơ chế, chính sách và công tác quản lý Nhà nước nói chung, nhất là trên lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội: Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền là một trong những yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước. Việc phân cấp, phân quyền hợp lý sẽ giúp cán bộ, đảng viên, công chức phát huy tự chủ, sáng tạo, giảm bớt cơ chế “xin - cho”, từ đó giảm thiểu tình trạng né tránh, đùn đẩy, làm việc cầm chừng, chủ động trong công việc. Chỉ đạo nghiên cứu, sửa đổi, ban hành cơ chế, chính sách, văn bản pháp luật thích ứng với quá trình phát triển của nền kinh tế - xã hội của địa phương. Xác định các văn bản pháp luật chồng chéo, trùng lặp về nội dung, phân quyền… để tháo gỡ kịp thời. Thường xuyên phát hiện các mâu thuẫn, xung đột về các quy định của pháp luật để kịp thời tổng hợp trình cấp thẩm quyền bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện thống nhất.

Hai là, công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra,kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, xử lý cán bộ, đảng viên sai phạm: Tăng cường, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, tập trung vào các lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực, lãng phí như: quản lý sử dụng đất đai, khai thác tài nguyên khoáng sản; việc mua bán, chuyển nhượng tài sản công; quản lý vốn, tài sản nhà nước đầu tư; các dự án đầu tư, nắm tình hình để kiểm tra các tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Đặc biệt là kiểm tra, giám sát cần được thực hiện thường xuyên, chặt chẽ, khách quan, minh bạch, kịp thời nhằm phát hiện và xử lý nghiêm những hành vi né tránh, đùn đẩy, làm việc cầm chừng, sợ trách nhiệm. Kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm đối với những cán bộ, đảng viên sai phạm, từ đó, góp phần sàng lọc không để những cán bộ không đủ tiêu chuẩn, có biểu hiện tiêu cực, né tránh, đùn đẩy, cơ hội..., tham gia cấp ủy hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý các cấp. Cán bộ, đảng viên, công chức sai phạm cần được xử lý nghiêm minh, đúng quy định pháp luật, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, nhưng đồng thời phải có cơ chế bảo vệ được cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung, không để oan sai người vô tội. Việc xử lý nghiêm minh cán bộ, đảng viên, công chức sai phạm sẽ răn đe, giáo dục, ngăn ngừa những hành vi vi phạm pháp luật, tiêu cực, đùn đẩy trách nhiệm. Công tác điều tra, truy tố, xét xử là khâu cuối cùng trong quá trình xử lý cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức sai phạm. Việc điều tra, truy tố, xét xử cần được thực hiện khách quan, minh bạch, đúng quy định pháp luật, bảo đảm việc xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để oan sai.

Ba là, công tác tổ chức, cán bộ (công tác tư tưởng, công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, đánh giá, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển...): Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của tập thể, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị, không để bị lợi dụng, kích động gây rối, chia rẽ nội bộ; cần chú ý nhiều hơn nữa trong phòng, chống tiêu cực, sự suy thoái về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn khuyết điểm, vi phạm, suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tham nhũng, tiêu cực, gắn với chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị, kỹ năng, cập nhật kiến thức mới. Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và các quy định về nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt của địa phương. Thực hiện tốt công tác tuyển dụng, đảm bảo công khai, khách quan, công
bằng, dân chủ và đúng quy định của pháp luật, lựa chọn những người có trình độ
chuyên môn, có năng lực; thường xuyên cử cán bộ, công chức, viên chức tham gia đào tạo bồi dưỡng về chuyên môn, lý luận chính trị, tham gia tập huấn các lớp theo vị trí việc làm, đáp ứng yêu cầu về đội ngũ cán bộ, công chức, trong tình hình mới.

Đề bạt, bổ nhiệm đối với cán bộ có năng lực, tạo động lực để cán bộ có cơ hội cống hiến hoặc luân chuyển cán bộ sang các lĩnh vực khác để học tập, trải nghiệm, rèn luyện nâng cao năng lực trình độ, bản lĩnh. Việc đánh giá, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển cần dựa trên kết quả thực hiện nhiệm vụ, phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ, đảng viên, công chức. Thực hiện nghiêm Quy định số 114-QĐ/TW ngày 11/7/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ. Thực hiện đồng bộ các khâu trong công tác cán bộ, đảm bảo đúng tiêu chuẩn, quy trình, dân chủ, công khai, khách quan gắn với trách nhiệm người đứng đầu. Rà soát, sắp xếp bố trí đội ngũ cán bộ, công chức phù hợp với năng lực, sở trường và vị trí việc làm. Tiếp tục tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo hướng tinh giản biên chế, xây dựng và hoàn thiện vị trí việc làm tạo tiền đề cho tuyển dụng, bố trí và sử dụng cán bộ. Thường xuyên theo dõi việc thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao và đánh giá cán bộ bằng sản phẩm, coi đây là tiêu chí quan trọng công tác đánh giá, xếp loại tổ chức đảng, đảng viên, tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý của cơ quan, đơn vị, địa phương. Kịp thời khen thưởng, biểu dương các tập thể, cá nhân thành tích xuất sắc, thực hiện tốt hiệu quả chức trách nhiệm vụ được giao đồng thời kiểm điểm, kỷ luật những cán bộ, đảng viên, công chức không hoàn thành nhiệm vụ, né tránh, đùn đẩy, làm việc cầm chừng, sợ trách nhiệm không dám làm. Thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, quan tâm chăm lo nâng cao đời sống, thăm hỏi, động viên, hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức khi gặp khó khăn trong cuộc sống, khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ.

       Bốn là, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng ở địa phương: Thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các nghị quyết, quy định, chỉ thị, đề án, kết
luận của Trung ương và Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác xây dựng Đảng. Tiếp tục phát huy vai trò của nhân dân, công tác giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị trong công tác cán bộ và xây
dựng đội ngũ cán bộ. Phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ
chức đảng, cơ quan, đơn vị trong việc tiếp nhận, xử lý các ý kiến, kiến nghị, khiếu
nại, tố cáo của công dân liên quan đến công tác cán bộ. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức của địa phương đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, có phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống tốt, trách nhiệm, thực hiện tốt và tận tụy với nhiệm vụ; nâng cao tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ, cải tiến tác phong, lề lối làm việc; củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đổi mới nội dung, phương pháp đánh giá cán bộ, công chức, viên chức.

Tăng cường việc đề cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất
là vai trò người đứng đầu trong lãnh đạo, điều hành, chủ động, sáng tạo trong tổ
chức triến khai nhiệm vụ. Thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, thực chất việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng, đảng viên và tập thể, cá nhân lãnh đạo, quản lý các cấp.  Nâng cao hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, cập nhật kiến thức cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức theo hướng thiết thực, hiệu quả.

Năm là, đối với cán bộ có biểu hiện né tránh, đùn đẩy, làm việc cầm chừng, sợ trách nhiệm không dám làm: Rà soát, kịp thời chấn chỉnh, nhắc nhở, thay thế hoặc bố trí sắp xếp, điều chuyển công việc, kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân đối với những cán bộ, công chức, viên chức năng lực yếu, có biểu hiện né tránh, đùn đẩy, làm việc cầm chừng, sợ trách nhiệm không dám làm để trì trệ và không đáp ứng yêu cầu công việc. Xây dựng chế tài xử lý nghiêm đối với cán bộ, đảng viên, công chức,viên chức có biểu hiện, hành vi né tránh, đùn đẩy, làm việc cầm chừng, sợ trách nhiệm không dám làm nhằm góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức,viên chức có phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, ý thức trách nhiệm cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Ánh Nga