Tình hình quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập trên địa bàn tỉnh năm 2022
Trong năm 2022, toàn tỉnh Đắk Nông có 787 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới (tăng 32,9% về số lượng đăng ký so với năm 2021); số doanh nghiệp và đơn vị trực thuộc giải thể tự nguyện 153 đơn vị (tăng 73,8% so với năm 2021); số doanh nghiệp và đơn vị trực thuộc đăng ký tạm ngừng hoạt động 225 đơn vị (tăng 41,5 % so với năm 2021). Lũy kế đến ngày 31/12/2022, tỉnh Đắk Nông có 3.779 doanh nghiệp đang hoạt động.
Căn cứ Thông tư liên tịch số 04/2015/TTLT-BKHĐT-BTC-BNV ngày 28/5/2015 của Liên Bộ Kế hoạch và Đầu tư - Tài chính - Nội vụ ban hành Quy chế phối hợp mẫu giữa các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập; UBND tỉnh Đắk Nông đã ban hành Quy chế phối hợp giữa các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập tại Quyết định số 48/2015/QĐ-UBND ngày 31/12/2015; trong đó, giao Thanh tra tỉnh là cơ quan chủ trì, đầu mối tổng hợp tình hình thanh, kiểm tra doanh nghiệp; Sở Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan chủ trì, đầu mối tổng hợp tình hình thực hiện nội dung phối hợp về: Trao đổi, cung cấp và công khai thông tin doanh nghiệp, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, xử lý doanh nghiệp có hành vi vi phạm quy định về ngành, nghề kinh doanh có điều kiện và là cơ quan đôn đốc, tổng hợp tình hình quản lý doanh nghiệp sau đăng ký thành lập trên địa bàn tỉnh; các cơ quan chức năng có trách nhiệm phối hợp trong công tác quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
Bên cạnh việc ban hành Quy chế phối hợp chung giữa các cơ quan, UBND tỉnh Đắk Nông cũng đã ban hành nhiều văn bản liên quan về quản lý doanh nghiệp như: Quyết định số 35/2016/QĐ-UBND ngày 15/11/2016 quy định sử dụng văn bản và hồ sơ điện tử trong các cơ quan nhà nước trên địa bàn tỉnh; Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND ngày 27/3/2017 ban hành Quy chế phối hợp quản lý nhà nước đối với các Khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; Quyết định số 16/2018/QĐ-UBND ngày 23/5/2018 ban hành Quy chế phối hợp bảo vệ môi trường trong các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; Quyết định số 18/2018/QĐ-UBND ngày 24/8/2018 ban hành Quy chế phối hợp trong hoạt động kiểm soát thủ tục hành chính; tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy định hành chính, hành vi hành chính trên địa bàn; Quyết định số 28/2018/QĐ-UBND ngày 08/11/2018 ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của bộ phận Một cửa trong giải quyết thủ tục hành chính trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; Quyết định số 36/2018/QĐ-UBND ngày 07/12/2018 ban hành Quy chế phối hợp quản lý cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; Quyết định số 1001/QĐ-UBND ngày 28/6/2018 quy định việc tổ chức làm việc ngày thứ 7 hàng tuần để tiếp nhận và xử lý các thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp; Quy chế phối hợp số 963/QCPH-TTr - HHDN ngày 12/10/2018 về công tác thanh tra, kiểm tra giữa Thanh tra tỉnh và Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh,…
Công tác tuyên truyền, phổ biến, hỗ trợ pháp luật cho doanh nghiệp được tích cực thực hiện bằng nhiều hình thức như tổ chức các lớp tập huấn, tuyên truyền, đăng tải thông tin về các văn bản, chương trình, đề án, chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp trên các phương tiện thông tin truyền thông, trên Cổng thông tin điện tử tỉnh, Trang thông tin điện tử của các Sở, ngành, địa phương.
Năm 2022, UBND tỉnh Đắk Nông đã tổ chức 02 Hội nghị đối thoại với doanh nghiệp, 01 Hội nghị đối thoại giữa Chủ tịch UBND tỉnh với nông dân, ngoài ra mỗi tháng tỉnh tổ chức 02 buổi cà phê doanh nhân. Tại các Hội nghị đối thoại các kiến nghị, khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác liên quan đến ngành, lĩnh vực đều được các cơ quan, đơn vị tiếp thu trả lời và công khai kết quả giải quyết trên Trang thông tin điện tử của từng cơ quan, đơn vị.
Thực hiện Luật Doanh nghiệp năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành, Sở Kế hoạch và Đầu tư làm đầu mối cung cấp các thông tin về doanh nghiệp, nhà đầu tư cho các cơ quan chức năng trên địa bàn để theo dõi và quản lý theo chức năng, nhiệm vụ của ngành và địa phương. Các Sở, Ban, ngành và UBND các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh quản lý doanh nghiệp theo từng lĩnh vực hoạt động, kinh doanh của doanh nghiệp. Doanh nghiệp kinh doanh đa ngành, nghề chịu sự quản lý của nhiều cơ quan nhà nước (đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện); mỗi cơ quan chịu trách nhiệm quản lý hoạt động của doanh nghiệp theo từng ngành, lĩnh vực tương ứng. Ban Quản lý các khu công nghiệp quản lý doanh nghiệp hoạt động trong Khu công nghiệp, đồng thời theo dõi và báo cáo tình hình hoạt động gửi về UBND tỉnh. Cục Thuế tỉnh quản lý doanh nghiệp có quy mô vốn lớn, hoạt động xuất nhập khẩu thường xuyên, địa chỉ trụ sở chính trong Khu công nghiệp, Cụm công nghiệp, doanh nghiệp thực hiện dự án BOT, đồng thời báo cáo tình hình hoạt động, nghĩa vụ thuế và nghĩa vụ tài chính khác. Chi cục Thuế các khu vực quản lý doanh nghiệp trên địa bàn, trừ các doanh nghiệp do Cục Thuế tỉnh quản lý. UBND cấp huyện quản lý doanh nghiệp trên địa bàn, cơ quan được giao nhiệm vụ giúp UBND cấp huyện là phòng Tài chính - Kế hoạch theo dõi hoạt động đối với các doanh nghiệp trên địa bàn, qua đó kịp thời kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định.
Theo chức năng, nhiệm vụ, các Sở, ngành và địa phương xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp gửi Thanh tra tỉnh tổng hợp. Việc thanh tra, kiểm tra tại 01 doanh nghiệp không quá 01 lần cùng một nội dung trong một năm, trừ trường hợp kiểm tra đột xuất. Kế hoạch thanh tra, kiểm tra phải được gửi cho các doanh nghiệp được thanh tra, kiểm tra. UBND tỉnh đã chỉ đạo các các Sở, Ban, ngành chấp hành nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời hạn chế các cuộc thanh tra, kiểm tra, tránh chồng chéo không làm ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Năm 2022, các cơ quan, đơn vị có chức năng thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã triển khai 490 cuộc thanh tra, kiểm tra tại 664 doanh nghiệp. Trong đó, có 372 cuộc thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch tại 664 doanh nghiệp; 118 cuộc thanh tra, kiểm tra đột xuất. Đã ban hành 483 kết luận thanh tra, kiểm tra tại 641 doanh nghiệp. Qua thanh tra, kiểm tra đã thu hồi 12.805,46 triệu đồng sai phạm và xử phạt vi phạm hành chính 5.611,94 triệu đồng.
Trong năm 2022, Sở Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với cơ quan Thuế và các cơ quan có liên quan đề nghị xử lý các doanh nghiệp có hành vi vi phạm bỏ địa chỉ kinh doanh và vi phạm Luật Quản lý thuế, thuộc trường hợp phải thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, trong đó: Ban hành Quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đối với 283 doanh nghiệp; ban hành Thông báo vi phạm do bỏ địa chỉ hoạt động kinh doanh đối với 292 doanh nghiệp; cảnh báo vi phạm đối với 320 doanh nghiệp. Các thông báo và Quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp được cập nhật và đăng tải lên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp theo đúng quy định.
Tuy nhiên, việc quản lý hoạt động của doanh nghiệp sau thành lập còn gặp nhiều khó khăn. Việc chấp hành các quy định của pháp luật về thuế của doanh nghiệp còn hạn chế, đặc biệt là việc bỏ địa chỉ trụ sở chính để tránh thực hiện nghĩa vụ nộp thuế; việc chấp hành chế độ báo cáo của các doanh nghiệp đối với cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành chưa đảm bảo, nội dung báo cáo sơ sài, không trung thực gây khó khăn trong việc nắm bắt tình hình hoạt động của doanh nghiệp trong các ngành, lĩnh vực.
Hiện nay, mô hình doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh chủ yếu là các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, cơ cấu tổ chức quản lý chủ yếu là do 01 cá nhân thành lập và hoạt động sản xuất kinh doanh theo thời vụ (lĩnh vực sản xuất và thu mua nông sản), khi kết thúc thời vụ đa số doanh nghiệp nhỏ thông báo tạm ngưng hoạt động có thời hạn hoặc bỏ địa chỉ kinh doanh, đây là một khó khăn trong công tác quản lý và tuyên truyền hướng dẫn pháp luật.
Trong thời gian tới, cần tăng cường sự phối hợp của các cơ quan, đơn vị để quản lý chặt chẽ hơn hoạt động của doanh nghiệp sau đăng ký thành lập./.
Nguyễn Thị Nhàn