Cách mạng Tháng Mười Nga vẫn là biểu tượng sáng ngời
Lịch sử nhân loại đã từng có không ít các cuộc cách mạng có ảnh hưởng tới sự phát triển xã hội, song Cách mạng Tháng Mười Nga là một cuộc cách mạng mang ý nghĩa lịch sử toàn cầu.
Nó là cột mốc đánh dấu thời kỳ đấu tranh cách mạng mới vì những mục tiêu thời đại trên phạm vi toàn thế giới là hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.
Cách mạng Tháng Mười Nga - cuộc cách mạng làm “rung chuyển thế giới”
Nửa sau thế kỷ XIX, nước Nga là nước tư bản chủ nghĩa phát triển trung bình, lạc hậu so với các nước Tây Âu. Nguyên lạc hậu ấy là nước Nga vẫn là một nước quân chủ chuyên chế với những tàn tích phong kiến - nông nô còn rất nặng nề. Đặc biệt, chế độ Nga hoàng còn là một nhà tù của các dân tộc, mà đa số dân cư các dân tộc thiểu số là nông dân nghèo khổ. Đặc biệt, với những mất mát đau thương và tổn thất nặng nề do cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất (1914-1918) gây ra đã làm cho các mâu thuẫn xã hội trong nước Nga trở nên hết sức gay gắt. Nước Nga đã trở thành nơi hội tụ các mâu thuẫn thế giới và đòi hỏi bức thiết phải có một cuộc cách mạng xã hội để giải quyết các mâu thuẫn đó nhằm lật đổ chế độ Nga Sa Hoàng, xóa bỏ chế độ nông nô mà còn tiến lên lật đổ nhà nước tư sản, thiết lập nhà nước xã hội chủ nghĩa.
Với Luận cương tháng Tư, V.I. Lênin đã vạch ra một đường lối cách mạng và một kế hoạch đấu tranh đúng đắn nhằm tập hợp, tổ chức giai cấp công nhân, nông dân nghèo và các dân tộc bị áp bức vào cuộc đấu tranh giải phóng. Luận cương chủ trương giành chính quyền cho giai cấp vô sản và các tầng lớp nghèo trong nông dân, nước Nga sẽ theo chế độ cộng hòa Xôviết. Về kinh tế, chính quyền Xôviết sẽ tịch thu không bồi thường ruộng đất của địa chủ quý tộc và giao cho các Xôviết nông dân chia cho nông dân sử dụng; tại các xí nghiệp nhà máy, các Xôviết công nhân giám sát sản xuất và phân phối sản phẩm.
Dưới ánh sáng của Luận cương, Đảng Bônsêvích đã từng bước thành lập được một đội quân chính trị của đông đảo công nhân và nông dân đủ sức đánh bại các giai cấp tư sản - địa chủ, cô lập các đảng thỏa hiệp Mensêvích và Xã hội cách mạng. Với khẩu hiệu “Tất cả chính quyền về tay Xô-viết”, “Ruộng đất, hòa bình và bánh mỳ”, ngày 7-11-1917, dưới sự lãnh đạo của lãnh tụ V.I.Lênin và Đảng Bônsêvích, giai cấp công nhân và nhân dân lao động Nga đã giành thắng lợi trong cuộc cách mạng vĩ đại, lập nên Nhà nước công - nông đầu tiên trên thế giới.
Ngay sau ngày cách mạng thành công, chính quyền Xô-viết đã xóa bỏ mọi sự phân biệt đẳng cấp, dân tộc và mọi tước vị. Quần chúng công - nông được hưởng đầy đủ các quyền chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và nhiều giá trị khác, như quyền nhà ở, quyền được học tập, quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo.... Rõ ràng, bằng những việc làm thiết thực, Cách mạng tháng Mười đã thể hiện bản chất đích thực của mình là cuộc cách mạng của những người nghèo khổ, do những người nghèo khổ và vì những người nghèo khổ.
Với thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười và sự ra đời của Nhà nước Xôviết đã làm thay đổi căn bản số phận dân tộc Nga, đưa nước Nga từ một nước phong kiến, tư bản lạc hậu, nghèo đói trở thành một cường quốc kinh tế, chính trị, quân sự, khoa học, kỹ thuật, văn hoá, giáo dục... hàng đầu thế giới; đưa quần chúng công - nông từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ xã hội; vai trò, vị thế của nước Nga trên trường quốc tế không ngừng được nâng cao. Đúng như Lênin nhận định: “Chúng ta có quyền tự hào và quả thật chúng ta tự hào là đã có cái hân hạnh được bắt đầu xây dựng nhà nước Xôviết và do đó, mở đầu một thời đại mới trong lịch sử thế giới, thời đại thống trị của một giai cấp mới, giai cấp bị áp bức trong tất cả các nước tư bản và ở khắp nơi đang tiến tới một cuộc đời mới, tới chỗ chiến thắng giai cấp tư sản, tới chỗ thành lập chuyên chính vô sản, tới chỗ giải phóng nhân loại khỏi ách tư bản, khỏi những cuộc chiến tranh đế quốc chủ nghĩa”[1].
Giá trị thời đại của Cách mạng Tháng Mười Nga
Cách mạng Tháng Mười - một cuộc cách mạng “đã làm rung chuyển thế giới”, đã phá vỡ một mảng của thế giới tư bản chủ nghĩa, đã mở ra thời kỳ sụp đổ của chủ nghĩa thực dân, tạo điều kiện cho hàng trăm quốc gia vốn là thuộc địa đã giành được độc lập dân tộc và một số quốc gia từ đó đi lên chủ nghĩa xã hội. Cách mạng Tháng Mười không chỉ đánh dấu sự ra đời của Nhà nước vô sản đầu tiên trên thế giới, mà còn đặt nền móng cho một chế độ xã hội phù hợp nhất với các lợi ích cơ bản của con người. Có thể khẳng định, Cách mạng Tháng Mười được tiến hành trên mảnh đất dân tộc nhưng ngay từ đầu đã có ý nghĩa quốc tế trọng đại. Đó không chỉ là thắng lợi vĩ đại của giai cấp vô sản và nhân dân các dân tộc Nga, mà còn là thắng lợi của giai cấp vô sản, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới.
Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười và sự phát triển của Nhà nước Xôviết chỉ cho các dân tộc thuộc địa bị áp bức trên thế giới thấy rằng, chỉ có cách mạng vô sản, chỉ có sự giúp đỡ của giai cấp công nhân đã nắm chính quyền mới có thể giải quyết triệt để vấn đề dân tộc. Kể từ sau thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Mười Nga, sức mạnh và thành tựu của chủ nghĩa xã hội thế giới đã đem lại nhiều lợi ích cho nhân dân, giữ gìn hòa bình thế giới, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh hạt nhân, thúc đẩy phong trào đấu tranh cho hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên phạm vi toàn thế giới trong thế kỷ XX.
Từ Cách mạng Tháng Mười Nga, cách mạng Việt Nam không chỉ tìm thấy đồng minh, có được sự ủng hộ quốc tế to lớn, mà còn giúp chúng ta vận dụng thành công những phương pháp, cách thức, kinh nghiệm trong cách mạng giải phóng dân tộc. Từ Cách mạng Tháng Mười Nga, Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã rút ra một kết luận mang tính chân lý: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản”[2], “chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên toàn thế giới khỏi ách nô lệ”[3].
Tinh thần cách mạng không ngừng của Cách mạng Tháng Mười Nga một lần nữa được thể hiện ở mục tiêu, con đường cách mạng Việt Nam đó là: Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; giải phóng dân tộc để đi lên chủ nghĩa xã hội, giải phóng giai cấp, giải phóng con người. Ngay khi mới ra đời và trong suốt quá trình đấu tranh cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn luôn khẳng định: chủ nghĩa xã hội là mục tiêu, lý tưởng của Đảng Cộng sản và nhân dân Việt Nam; đi lên chủ nghĩa xã hội là yêu cầu khách quan, là con đường tất yếu của cách mạng Việt Nam, đó là hướng tới “một xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; do nhân dân làm chủ; có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp; có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện; các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển; có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo; có quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới”[4]. Thực tế, việc lựa chọn và kiên định chủ nghiac Mác – Lênin, kien định con đường độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, quyết tâm xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa chính là khẳng định khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc theo những giá trị thời đại khởi nguồn từ Cách mạng Tháng Mười Nga. Đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Chủ nghĩa Lênin đối với chúng ta, những người cách mạng và Nhân dân Việt Nam, không những là cái “cẩm nang” thần kỳ, không những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi sáng con đường chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”[5].
Với tư cách là một cuộc cách mạng sâu sắc và triệt để nhất, Cách mạng Tháng Mười Nga vẫn là biểu tượng sáng ngời, là “mặt trời chói lọi” của thời đại hiện nay. Ý nghĩa thời đại của Cách mạng Tháng Mười chính là ở chính vị trí tiên phong và vai trò mở đường, ở ý nghĩa lịch sử toàn cầu, ở tinh thần nhân văn, nhân đạo chủ nghĩa. Cách mạng Tháng Mười Nga không chỉ mang ý nghĩa của một cuộc cách mạng chính trị, mà còn là thành quả của văn hóa, văn minh nhân loại.
Cách mạng Tháng Mười và lý tưởng cao đẹp của nó vẫn sống, vẫn đang thực hiện, vẫn đang và sẽ cổ vũ nhân loại tiến lên trên con đường phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Do vậy, không thể xuyên tạc những giá trị có tính định hướng lớn của Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917 cũng như sự lựa chọn con đường cứu nước duy nhất đúng, phù hợp xu thế thời đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Cẩm Trang
[1] V.I Lênin: Toàn tập, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva, 1978, t.44, tr.184-185
[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H. 2011, t. 12, tr. 30.
[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H. 1995, t.10, tr.128.
[4] Trích bài viết Một số lý luận về Chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên Chủ nghia xã hội, Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng.
[5] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H. 2011, t.12, tr.563.